Na zijn benoeming in december vorig jaar als de nieuwe Bouwmeester van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest vatte Kristiaan Borret meteen de koe bij de horens. Hij vertelt ons onomwonden hoe hij zijn rol ziet.
Sinds 2009 beschikt het Brussels Hoofdstedelijk Gewest over een functie van Bouwmeester: een meesterarchitect die toezicht houdt op de kwaliteit van de architectuur, het landschap en stedelijke planning van nieuwe projecten. Het idee was om te breken met het – afgezaagde – beeld dat nog altijd aan Brussel kleeft: namelijk dat van een stad waar men bouwt en afbreekt zonder zich zorgen te maken over de algehele samenhang. Na 5 jaar trouwe dienst gaf Olivier Bastin de fakkel door aan Kristiaan Borret, ook een groot liefhebber van de hoofdstad die overloopt van ambitie voor zijn regio. “Ik ga me niet alleen bezighouden met de esthetische aspecten. Ik zal ook belang hechten aan de functionaliteit, de leefbaarheid en de sociale rol van de verschillende projecten”, waarschuwt hij al meteen.
Onderbenut creatief potentieel
Kristiaan Borret veegt de kritiek van tafel waarin Brussel een gebrek aan lef wordt verweten. Hij neemt als voorbeeld de grote hoop dossiers die zich opstapelen op zijn bureau, een bewijs dat het aan creativiteit zeker niet ontbreekt: “Brussel loopt over van creatieve en intellectuele talenten. Het probleem zit niet in een gebrek aan visie, maar eerder in een gebrek aan samenhang tussen al die geuite visies. Mijn rol bestaat erin om ze te bundelen om een samenhangend verhaal voor Brussel te smeden.”
De “methode Borret” streeft er daarom naar om de verschillende partners samen te brengen en hen aan te moedigen om systematischer in dialoog te treden. De stedenbouwkundige steekt ook niet onder stoelen of banken dat hij van plan is om al vroeg in de verschillende projecten in te grijpen om kostbare tijd te winnen. “Brussel gaat soms gebukt onder haar traagheid. Projecten die te veel tijd in beslag nemen voordat ze uitgevoerd worden, hebben de neiging om een deel van hun oorspronkelijke creativiteit te verliezen”, geeft hij toe. Maar verschillende tekenen wijzen erop dat de dingen in de goede richting evolueren.
Zo vermeldt het meerderheidsakkoord van de gewestregering duidelijk de rol van de Bouwmeester en vormt architectonische kwaliteit een van de prioriteiten. “De politieke wil is er wel. We moeten alleen overgaan tot daden”, zegt hij enthousiast.
Het kanaal en de eerste kroon
Als één van de prioriteiten voor Brussel wil Kristiaan Borret de metamorfose van de kanaalwijk tot een goed einde brengen. Er wordt een team van 8 mensen ingezet voor dit dossier. Doelstelling: aantonen dat er kwaliteitsprojecten kunnen ontstaan met toch een korte beslissingstijd.
Op langere termijn staat de verdichting van de hoofdstad ook op de agenda: “Verdichten wat al verdicht is, heeft geen enkele zin. Maar we kunnen wel interessante dingen doen aan de historische eerste ring van Brussel: Jette, Koekelberg Woluwe, enz. We bezitten de expertise om het centrum van de stad te verdichten. Maar we hebben het hier over wijken met een totaal andere morfologie. Alles moet nog worden uitgevonden. Dit is een zeer gunstige voedingsbodem voor innovatie en onderzoek.”
Inspiratie
Voor zijn inspiratiemodellen vermijdt Kristiaan Borret zorgvuldig om megasteden te vermelden waarvan de structuur niets gemeen heeft met Brussel. In plaats daarvan noemt hij steden op meer menselijke schaal, met een voorkeur voor Zürich, Basel en München: “Ik heb inwoners van allerlei achtergronden gezien die zich hun stad, het openbaar vervoersnetwerk, zelfs rivieren opnieuw eigen hebben gemaakt. Bij ons moeten we eerst de infrastructuur ontwikkelen. De mentaliteitsverandering volgt dan later wel.” Een visie die zijn missie goed samenvat: de stad laten liefhebben.
