MENU
Une ville tiendrait-elle debout sans habitants ?

Een energie-autonome stad onder water

Le Molenbeek, ce ruisseau zinneke qui embellit Bruxelles

De Molenbeek, de zinnekebeek die Brussel mooi maakt

11 november 2016 Comments (0) Andere, Architectuur, Milieu, Technologie

Zou een stad overeind blijven zonder inwoners?

In ‘The World Without Us’ doet de Amerikaanse journalist Alan Weisman een verbazingwekkend onderzoek: wat zou er van onze planeet worden als de mens plots zou verdwijnen? Tussen de regels door biedt zijn werk een nieuwe blik op stedenbouw en architectuur: een strijd tegen de natuur die gedoemd is te mislukken.

Vertrekkend van een theoretische hypothese die a priori wegheeft van sciencefiction – hoe zou de natuur reageren als de mens zou uitsterven? – doorkruist Alan Weisman wetenschappelijke disciplines (architectuur, aardrijkskunde, demografie, oceanografie, enz.) om de reële impact van onze aanwezigheid op aarde te onderzoeken. Van naaldje tot draadje maakt hij een weinig opbeurende balans op van onze beschaving om uiteindelijk tot de onvermijdelijke conclusie te komen dat onze planeet – met inbegrip van de flora en fauna – het veel beter zou doen na onze verdwijning. Tot zover de filosofische, of zelfs metafysische aspecten.

Als we ons afvragen hoeveel jaar onze bouwwerken zonder ons zouden kunnen overleven, brengt de auteur een frisse kijk op de essentie van de stedelijke ontwikkeling en de architectuur. Zonder enige menselijke activiteit zouden enkele dagen volstaan om een stad als New York volledig te laten overstromen. Zonder menselijke tussenkomst zouden de systemen die het water wegpompen om de metro te laten rijden na enkele dagen stilvallen en de stad volledig doen verdrinken. Nog verbazingwekkender is dat het plotseling stilleggen van het autoverkeer de wegen en bruggen zou verzwakken. Als er elke dag duizenden auto’s over een brug rijden, vegen ze op natuurlijke wijze de miljoenen sporen en zaden weg die op het asfalt terechtkomen. Zonder verkeer dringen ze echter door in de spleten in het beton, dat uiteindelijk gaat scheuren en omhoog komt door de kracht van de planten die in de scheuren groeien. Hetzelfde geldt voor de gebouwen, die snel zouden worden aangevallen door allerlei dier- en plantensoorten, voordat ze bezwijken onder de verwoestende gevolgen van deze nieuwe kolonisatoren.

From dust to dust

Het boek laat de gevolgen verder zien aan de hand van voorbeelden van kerncentrales en booreilanden, die een voor een zouden ontploffen zonder menselijk ingrijpen. Automatische veiligheidssystemen zijn inderdaad niet ontworpen om eeuwig zelfstandig te werken. De conclusie van Weisman en van de vele wetenschappers die hij hierover interviewde luidt dat de duurzaamheid van onze gebouwen inherent afhankelijk is van het gebruik dat we ervan maken. Zonder menselijke aanwezigheid zouden ze een voor een instorten.

Als je ‘The World Without Us’ gelezen hebt, moet je dus wel met andere ogen kijken naar al onze infrastructuren: een eeuwig verzet tegen de onverstoorbare beweging van de natuur die nooit ophoudt om haar rechten in eigen handen te nemen. Zelfs de meest elementaire dagelijkse activiteiten (stofzuigen, gras maaien, het terras schoonmaken) moeten in dit licht bekeken worden. Zonder deze handelingen zouden we al snel de controle over onze huizen verliezen. Dat geldt ook voor onze gebouwen, onze wegen, onze fabrieken, onze zuiveringsinstallaties, onze stations, onze luchthavens, enz.

Het werk van Weisman stopt niet bij vragen in verband met stedenbouw en architectuur. Het werpt ook vele andere vragen op over de toestand van onze oceanen, onze co-existentie met andere diersoorten, migratie, voeding, overconsumptie, afvalproductie, enz.

Soms staan er in ‘The World Without Us’ veel beschrijvingen van chemische kettingreacties die zouden leiden tot een of ander fenomeen. Niettemin is dit absoluut verplichte kost voor elke burger die vraagtekens zet bij onze plaats op aarde en, bij uitbreiding, de manier waarop onze steden (al dan niet) worden gebouwd in harmonie met de natuur.

Meer informatie over het werk van Alan Weisman: http://www.worldwithoutus.com/
Deel dit artikel:

Tags: , ,

Geef een antwoord